Cem Karaca-Ceviz Ağacı

Nazım Hikmet'e ait şiir.

şiirdeki benzetmenin iyi incelenmesi durumunda, nazım hikmet'in ruh halini açıkça yansıtabilecek şiir.

vatan kavramı onun için birçok kişiden daha değerli olmalıdır ki bu denli büyük bir özlem dizelerde hissedilmektedir. sevdiklerinde uzakta olan, sevdiği vatanından uzak olan nazım, ülkesinde olmayı düşler. sürgünde olan nazım'ın bu isteği imkansızdır çünkü eğer ülkesine gelirse tutuklanabilir. ama ceviz ağacı olursa kimse onu tanıyamaz. "ne de polis farkında" ile anlatılmak istenen budur.

yüz bin eli vardır sevdiğine dokunmayı hasretle bekleyen, yüz bin gözü vardır istanbul'u özleyen ama bu içinde taşan özlem gerçekleşmesi imkansız isteklere yol açmaktadır. bu sebeple şair gülhane parkında bir ceviz ağacı olmayı ister. bu şekilde onu kimse tanıyıp bulunduğu yerden koparamaz.

başı köpük köpük buluttur, bu da onun tanınmamak için yüzünü saklaması ile özdeşleştirilebilir, ya da bulut onun ruhunu çevreleyen özlem kaynaklı hüznünü temsil edebilir. o özlediği istanbul'un, güzel kokusuyla mest edebilen denizin ve sevgilisinin, özlemini yatıştırabilecek kadar içine dolmasını istemektedir. bu sebeple içi dışı denizdir.

yaprakları ipek mendil gibidir ve tiril tirildir, yani şefkatle ve tertemiz düşlerle vatanına, sevgilisine, istanbul'a açılan kolları vardır. buna rağmen budak budak serham serham olmuş yaşlı cevizin kolları koparılmıştır sevdiklerinden. yine de, ne sevdiğinin ne de istanbul'un ona ağlamasını istemez, bu sebeple de "koparıver, gözlerinin, gülüm, yaşını sil der" .

nazım, gülhane parkında sevdiklerine bakmayı, dokunmayı isteyen bir ceviz ağacıydı, ama bu isteği olmadı. çünkü şimdi hiçbir gerçek tehlikenin farkında olmayan ya da farkına varmamış numarası yapan zihniyet, o zaman o ceviz ağacının farkındaydı.


NOT:gerçek bir hikayedir. nazım hikmet hakkında tutuklama kararı çıkarılmıştır, nazım hikmet de kaçkın şeklinde yaşamaktadır. sevgilisi münevver ile buluşacaktır nazım hikmet gülhane parkında. daha sonra gülhane parkına polisler gelir ve nazım , ceviz ağacına tırmanır. altından polis geçer, sevgilisi geçer, o hepsini izler ve yakalanmaz. ve onun üzerine "ben bir ceviz ağacıyım gülhane parkında, ne sen bunun farkındasın, ne de polis farkında"